تحولی خودآموز
برای کارورزی و مهارت یابی
این طرح در سه مرحله یا سه دفتر 70 علامت و موضوع روخوانی را با دسته بندی حدود 2000 فراز آیه در 200 دسته به صورت 100 کارگاه و 24 کارعملی، به کارآموزش، تجربه و تمرین میدهد و 40 مورد رسیدگی به نماز به مناسبت عناوین کارگاه‌ها مطرح و ترجمه یک فراز آیه از هر کارگاه و تفسیر آیه بعضی از کارگاه‌ها ارائه میکند.
منظور از زبان مادری، روشهای کلی است که مادر برای سخن گفتن فرزندش، به کار میگیرد؛ در این جا به 11 مورد آن که ما نیز از آن استفاده کرده‌ایم، اشاره میشود؛ همچون تمرین فراوان به شیوه‌های مختلف، به اندازه ایجاد مهارت لازم، بر اساس کثرت استعمال واژه‌ها، رها نکردن تمرین با فرزند، بکار بردن ساده ترین شیوه‌ها، تمرین در زمان و مکان مناسب، حساب شده بودن کلیه تمرینات، تفکیک دقیق از آسان به سخت، دخالت ندادن دستور زبان و تعریف قواعد، خسته نشدن از کاری که کوتاه مدت نیست و موارد دیگر.
به کار گیری این شیوه‌های فطری، توسط همه مادران، بدون این که آموزش کلاسیک دیده باشند از تدابیر الهی است که فرزند، همزمان با رشدش، هرچه زودتر زبان باز کرده و در نتیجه، به راحتی و روانی سخن بگوید؛ طرح پیش رو بر مبنای الهام از این 11 روش می‌باشد. یعنی با تدابیر متعدد، کلمات و فرازهای آیات در کارگاه‌ها، بر اساس شیوه‌های کارورزی مادری، تدوین شده است تا هرچه زودتر، کارآموز را در روانخوانی قرآن ورزیده و به این هدف بزرگ برساند.
ده عامل جدید برای اولین بار
جهت «تسهیل»، «تسریعِ» و «تضمین» روانخوانی قرآن
و حل آسیب‌ها و خلأهای موجود در آموزش‌ها
(از شماره 4 تا 13 از مبانی فایل PDF، تحت عنوان بخش دوم)
1. «کشف «تمرین بیشتر با کلمات کمتر» از همه آیات قرآن و دسته‌بندی آن‌ها و چهار نتیجه ماهٌوی، متنی، آموزشی و اجرایی آن
2. وجود تمرین بیشتر با کلمات کمتر در حد ایجاد روانخوانی اجمالی در هر کارگاه (از نظر کمّی) و طی کردن 4 مرحله تلاوت آسان قرآن کریم در هر کارگاه به کمک علامت زنگ
3. ایجاد تفکیک صددرصدی در کلیه موضوعاتِ شبیه به هم و تمریناتش
4. استفاده از علائمِ قواعد بجای ذکر قواعد
5. ذکر قواعد به وسیله علائمش، قبل از تنوین و تشدید (یعنی در جایگاه مناسب فنی و آموزشی)
6. ترتیب دادنِ علائم و قواعد، بر اساس کثرت استعمال در قرآن
7. باز کردن حسابی ویژه جهت همزه وصل، تا به فلش‌های رو یا زیر آن یا رنگی بودن آن نیاز نباشد با دو مرحله‌ای کردن خواندن سکون
8. استفاده از نمونه‌های فارسی و کلمات فارسیِ قرآنی، در ورودی کارگاه‌ها
9. طراحی «کارعملی» به جای تمرین و پرسش و بیان انتظارات، در پایان هر دسته از مباحث
10. استفاده از دو دسته کلید برای صحیح خوانی و روانخوانی قرآن
روانخوانی تا روانخوانی، بالا‌ترین هدف طرح، در نتیجه 10 تدبیر آمو زشی فوق
(روانخوانی کارگاه به کارگاه تا روانخوانی تضمینی قرآن)
ویژگی‌های محتوایی دیگر
(شماره 14 تا 20 از مبانی فایل PDF)
1. استفاده از خط عربی و علامت خط فاصله
2. آموزش کلیه علائمی که هنگام خواندن قرآن با خط عربی مشاهده میشود
3. آموزشِ عربیِ چهار لحن کثیر الاستعمال، فقط باصداهای کوتاه (لحن ابتدایی)
4. رسیدگی به نماز و تصحیح قرائت آن به مناسبت موضوع هر کارگاه و اضافه کردن تمایز حروف مشابه در پایان مرحله سوم به عنوان لحن واجب
5. بهره‌گیری کامل از اصول حاکم بر نظام آموزش، در کل طرح و کلیه کارگاه‌ها
6. توجه به معارفی از ترجمه قرآن با علامت شمع
و توجه به معارفی از تفسیر قرآن و حدیث، با علامت کتاب
7. چگونگی کشف و استخراج آیات قرآن برای تمرین بیشتر با کلمات کمتر
ویژگی‌های اجرایی
(شماره 21 تا 25 از مبانی فایل PDF)
1. امکان استفاده از کارگاه‌ها، بدون حضور استاد
2. تناسب طرح، برای کلیه طبقات جامعه و بیان چگونگی آن
3. هر کارگاه یک تابلو برای تجربه و تمرین عمومی در فضای حقیقی و مجازی
4. نحوه استفاده از طرح در مقاطع تحصیلی و عمومی:
– استفاده از طرح برای کلاس‌های دبستان در چهار سال درسی هر سال 30 ساعت درس
– استفاده از طرح برای مقاطع متوسطه اول و دوم، 70 جلسه نیم ساعته در یک سال درسی
– نحوه استفاده از طرح به صورت عمومی
– استفاده افرادی که در خواندن و نوشتن ضعیف باشند با همراهی استاد
– استفاده از طرح برای افراد با تحصیلات متوسطه تا تحصیلات عالیه
– بدون استاد یک تا سه ماه در صورتی که در خواندن و نوشتن ضعیف نباشند
5. جهش ویژه برای افراد غیر مبتدی جهت گذراندن کارگاه‌های طرح
نکات راجع به روانخوانی
(شماره 26 تا 30 از مبانی فایل PDF)
1. کسب هنر روانخوانی، کوتاه مدت نیست.
2. آموزش روخوانی و روانخوانی قرآن نباید از هم جدا شود.
3. استفاده موضوعی از علائم آیاتِ غیر پیوسته از آسان‌تر به آسان برای ایجاد روانخوانی در نقد نظریه استفاده از آیات پیوسته
4. زمان مناسب برای آموزش صوت و تجوید بعد از کسب مهارت روانخوانی.
5. توجه به انجام وظیفه شرعی، در حفظ و احترام کتابِ کارورزی در روانخوانی آیات قرآن.
سه عاملِ پاسخ‌گو نبودن شیوه‌های متداول آموزش برای روانخوانی قرآن
(شماره 1 تا 3 از مبانی فایل PDF)
- مقدار تمرینات، در حد انتقال علم و روخوانی قرآن است، ولی در حد ایجاد هنر «روانخوانی» نیست و این خلا در کتب آموزش وجود دارد.
- ترتیب تدریسِ موضوعاتِ «روخوانی» از نظر فن آموزش، در جایگاه مناسبی قرار ندارد.
- آموزش موضوعاتِ شبیه به هم مانند کرسی‌ها، حروف ناخوانا و اقسام تشدیدها و کلیه موضوعات روخوانی، در تدریس و تمرین، به طور کامل و صددرصد از یکدیگر تفکیک نشده و تدریس موضوعات مشابه به صورت مشترک صورت میگیرد در حالی که هر کدام برای ایجاد روانخوانی نیاز به تجربه و تمرین مستقل و شیبِ آموزشی مناسب بدون حلقه مفقوده دارد.
عامل اول مربوط به دو عامل بعد است وسنگینیِ دو عامل بعد برای ایجاد روانخوانی، معمولا آسیب‌زا است.
معرفی اجمالی طرح تلاوت آسان قرآن با روش زبان مادری توسط استاد حسن حق‌شناس در غرفه نوزدهمین نمایشگاه قرآن و عترت اصفهان
طرح تلاوت آسان قرآن با استفاده از روش زبان مادری، با ده ویژگی محتوایی که در ابتدا ذکر شد علاوه بر رفع سنگینی و آسیب‌های سه‌گانه، روشهای جدیدی را برای اولین بار جهت تسهیل، تسریع و تضمین روانخوانی به وجود آورده است. توضیح کلیه موارد فوق در مبانی فایل PDF علمی و فنی طرح که در بالا قرار داده شده، موجود است.
ارتباط با مجموعه تلاوت آسان به روش زبان مادری
استاد حسن حق‌شناس 09133945512